Wortal dla architektów wnętrz i miłośników designu

Rozpoczynając projektowanie należy zawsze wziąć pod uwagę przestrzeń, jaką się dysponuje. Jest to nie tylko kwestia oceny powierzchni i wysokości wnętrz, ale także tego jak chcemy tę przestrzeń wykorzystać i czy pomysły są praktyczne.

Podstawą jest dobre zrozumienie wymagań przyszłego użytkownika łazienki. Inaczej projektuje się łazienkę dla osób dorosłych, inaczej dla dzieci.

Następnie należy zebrać wszelkie informacje dotyczące pomieszczenia w jakim znajdzie się łazienka oraz wykonać pomiar, czyli przeprowadzić inwentaryzację. Należy najpierw dokładnie zmierzyć przestrzeń ze zwróceniem uwagi na wszelkie detale, takie jak kratki wentylacyjne, istniejące przyłącza hydrauliczne, instalację elektryczną, rozmieszczenie grzejników, parapety, kierunek otwierania okien (jeżeli takowe istnieją) oraz piony instalacyjne wraz z dostępem do ewentualnej skrzynki z licznikami oraz zaworem głównym.

Obecnie w nowym budownictwie wszystkie liczniki i zawory przewiduje się w kotłowniach lub w przypadku mieszkań na korytarzach klatek. Niemniej należy na to zwrócić uwagę. Kolejnym krokiem jest wykonanie rysunków na podstawie przeprowadzonej inwentaryzacji oraz przystąpienie do planowania, a następnie do rozmieszczenia urządzeń i mebli.

Strony świata i związane z nimi natężenie światła dziennego mogą wpłynąć na decyzje projektowe. Plan powinien zatem określać strony świata, na które wychodzą okna w poszczególnych pomieszczeniach.

W czterech krokach
Planowanie łazienki można podzielić na cztery fazy. W pierwszej fazie należy określić potrzeby użytkownika i zdać sobie sprawę z ilości dostępnego miejsca. Ważną kwestią jest czy w mieszkaniu lub domu są inne łazienki, gdyż od tego zależy możliwość przeniesienia niektórych urządzeń do innego pomieszczenia kąpielowego.

W drugiej fazie konieczne jest określenie w jaki sposób będzie użytkowana łazienka. Czy będzie w niej umieszczona wanna czy prysznic? A może obie te rzeczy? Czy potrzebna jest dodatkowa umywalka? Czy jest zapotrzebowanie na bidet?

Trzeba mieć w pamięci, że musi on mieć wolną przestrzeń z przodu i po bokach. Czy należy przewidzieć miejsce na pralkę lub urządzenie do suszenia ubrań, czy jest na nie miejsce w innym pomieszczeniu w domu lub mieszkaniu?

Wanna, umywalka, miska, szafka
Trzecią fazą jest wybór konkretnych urządzeń sanitarnych i mebli. Przykładowo wanna może być prostokątna, asymetryczna, narożna, o nieregularnym kształcie. Występuje w wersjach wolnostojącej lub do zabudowy. Może być z półeczką do siedzenia, uchwytami ułatwiającymi korzystanie z wanny, hydromasażem, chromaterapią czy aromaterapią, wykonana z ceramiki, kamienia, drewna, żeliwa, miedzi lub stali. Prysznic może być z tradycyjnym brodzikiem (oczywiście dostępne są różne wysokości brodzików) lub z brodzikiem stworzonym ze spadku z płytek, czyli zlicowanym z podłogą (wtedy należy to przemyśleć na samym początku planowania łazienki ze względu na konieczność umieszczenia odpływu wody oraz syfonu w podłodze).

Prysznic wymaga osłonięcia przed zachlapaniem wodą całej łazienki. Można zastosować tradycyjną pełną kabinę prysznicową, drzwi prysznicowe (dostępne są wnękowe oraz skrzydłowe, zależnie od kształtu naszego brodzika), zasłonę prysznicową lub pojedynczą taflę szkła. Nie muszę dodawać, że rynek oferuje te rozwiązania w wielu kształtach (kwadratach, prostokątach, kołach, półkolach, a nawet nieregularnych konfiguracjach) i kolorach.

Wybór miski ustępowej również nie jest prosty. Są dwa podstawowe rodzaje misek. Pierwsze to stojące (na posadzce) a drugie to podwieszane (wymagające specjalnego stelaża podtynkowego, który następnie się zabudowuje). Dodatkowym atutem tych drugich jest możliwość umieszczenia przycisku spłukującego natynkowo (jego zbiornik wody jest wtedy w stelażu podtynkowym). Przez ostatnie lata każdy, kto urządzał nową łazienkę stosował tylko i wyłącznie miski podwieszane. Głównie ze względu na praktyczność – łatwo można utrzymać w czystości podłogę wokół nich i pod nimi.

Obecnie daje się jednak zauważyć, że konsumenci oraz projektanci coraz częściej powracają do misek stojących, które wyglądają coraz odważniej i ciekawiej. Nowe kolekcje misek ustępowych posiadają do wyboru dwie miski utrzymane w tej samej stylistyce, jednak w dwóch opcjach do wyboru – stojącej i podwieszanej.

Umywalki są obecnie na rynku we wszystkich możliwych kształtach, rozmiarach, a nawet kolorach. Znajdziemy wiszące na ścianie, stojące na nodze, podwieszane pod blatem, stawiane na blat. Nie da się nie wspomnieć o mnogości rozwiązań baterii umywalkowych, wannowych, prysznicowych. Produkowane są w różnych stylistykach i kolorach. Możliwości zamontowania ich jest wiele – począwszy od naściennych, przez podtynkowe (wymagające specjalnego urządzenia podtynkowego na które należy przewidzieć miejsce) aż do stojących na umywalkach, wannach lub stojących bezpośrednio na blacie szafki podumywalkowej (wtedy są one wyższe i z dłuższą wylewką). Znajdziemy nawet takie, które stoją bezpośrednio na ziemi lub zwisają z sufitu. Problemem nie jest wybór konkretnego urządzenia, ale takiego, które będzie połączeniem funkcjonalności, praktyczności, oraz wybranej estetyki projektowanego pomieszczenia kąpielowego.

Bardzo ważną kwestią w tej fazie projektowania jest przechowywanie. W każdej, nawet najmniejszej łazience musi się znaleźć szafka, schowek lub półki. Najlepiej w jak największej ilości. Przeciętny użytkownik łazienki musi w niej posiadać odpowiednie miejsce na ręczniki, przybory toaletowe, papier toaletowy, środki chemiczne, ewentualnie inne niezbędne mu przedmioty. Możemy przewidzieć szafkę podumywalkową oraz szafkę nad zabudową stelaża podtynkowego od miski ustępowej podwieszanej (jeżeli takowa jest). Zabudować można istniejącą wnękę i załamanie ścian okalających łazienkę oraz każde wolne miejsce które mogłoby w praktyczny sposób spełnić funkcję przechowywania.

Podłogi, ściany, fronty, drzwi
Ostatnią fazą jest decyzja dotycząca wykończenia ścian, podłogi, blatów oraz ewentualnie frontów mebli. Każdy, nawet najbardziej ekstrawagancki pomysł na konkretny materiał do łazienki w dzisiejszych czasach ma rację bytu i da się go zastosować. Wszystko zależy od zasobności portfela właściciela łazienki. Oczywiście istnieją pewne wyjątki jeżeli chodzi o materiały wykończeniowe, których nie da zastosować. Należy pamiętać, że wszelkie powierzchnie muszą być wodoodporne i nie mogą ulegać niszczącemu działaniu wilgoci czy pary. O ile to możliwe planując łazienkę należy unikać ostrych krawędzi, zakamarków, nierówności i zasłaniać rury którymi przepływa woda. Korzystając z łazienki na pewno zdarzy się zachlapać podłogę wodą – nawet w przypadku zmoczenia nie może być ona śliska. Pamiętać o tym należy wybierając materiał który pokryje podłogę naszego pomieszczenia. Płytki podłogowe oraz inne materiały które można stosować w „mokrych” pomieszczeniach mają określone klasy antypoślizgowości – od R9 do R11. Im wyższy współczynnik, tym wyższe właściwości antypoślizgowe materiału.

Warto zwrócić uwagę na drzwi wewnętrzne. Tworzyw jest wiele (drewno naturalne, fornir, okleina, laminat, mdf, szkło), o kolorach nie wspominając (dostępna jest często cała paleta RAL). Warto natomiast wyposażyć drzwi w zamek, który zapewni poczucie intymności oraz szczeliny służące wentylowaniu (podcięcia, tuleje, kratki). Łazienka służy utrzymaniu czystości użytkownika, jednak sama musi łatwo dać się utrzymać w czystości. Najłatwiej stosować powierzchnie gładkie i łatwozmywalne. Jeżeli jednak zdecydujemy się na np. płytki gresowe o określonej strukturze i fakturze to te bardziej porowate stosujmy na ścianach, natomiast gładsze na podłodze. Jako że podłoga jest powierzchnią która najszybciej się brudzi, każde zgłębienie na płytce będzie zbierało w sobie brud, który może być trudny do usunięcia.

Wentylacja i ogrzewanie
Istotnym czynnikiem w planowaniu funkcjonalnej łazienki jest zaprojektowanie dobrej wentylacji, która będzie pozwalała na szybkie pozbycie się pary wodnej i która zapewni stały obieg powietrza. Odpowiedni nastrój podczas codziennych czynności zapewni dobrze rozplanowane oświetlenie. Najlepiej takie, które można regulować – albo za pomocą ściemniacza, albo podłączając niektóre lampy do oddzielnych dwóch lub trzech obwodów. Ten ostatni sposób pozwoli wyłączyć, na przykład, bardzo jasne oświetlenie górne, a zostawić włączone słabsze lampki boczne i stworzyć intymny nastrój. Jako że łazienka jest pomieszczeniem stale narażonym na wilgoć koniecznością jest stosowanie osprzętu elektrycznego z klasą szczelności IP44. Zastosowanie znajdzie również osprzęt o klasie niższej (jednak nie niższej niż IP20) jednak wtedy należy go stosować zgodnie z regułą poszczególnych stref łazienkowych. Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych dzielą się na cztery strefy, od strefy 0 do III. Im wyższa liczba, tym dalej od bezpośrednich źródeł wody. Strefa 0 to przestrzeń wewnątrz brodzika lub wanny.

Odpowiednio wcześniej musi być rozplanowane ogrzewanie pomieszczenia. Może to być ogrzewanie podłogowe lub tradycyjne grzejniki. Lepszym rozwiązaniem pod względem ekonomicznym jest ogrzewanie podłogowe. Jednak nie zawsze da się je zastosować. Wtedy można wybrać grzejnik który pasuje nam rozmiarem oraz stylistyką. Moc grzejnika dobiera się na podstawie metrażu pomieszczenia, materiału ścian okalających łazienkę oraz ewentualnych innych, istniejących urządzeń grzewczych. Producenci grzejników prześcigają się w wymyślaniu nowych wzorów. Obecną tendencją jest projektowanie grzejników, które wcale nie wyglądają jak grzejniki, jednak nadal spełniają swoją funkcję.
Elementy dekoracyjne, takie jak książki, obrazy, zdjęcia czy malowidła ścienne, muszą być odpowiednio zabezpieczone przed wilgocią, np. w szczelne ramki, czy pomalowane lakierem ochronnym. Bardzo często stosowanym i korzystnym dla wnętrza jest zaplanowanie miejsca na lustro. Służy ono nie tylko użytkownikowi, ale również powiększa optycznie przestrzeń. Rozwiązań również jest wiele – mogą być lustra zawieszane, wklejane i zlicowane z płytkami lub jako fronty na meblach.

Po powyższym opisie widać, że problemów projektowych związanych z dobrym rozplanowaniem łazienki jest wiele. Wszystkie jednak da się rozwiązać. Należy tylko poświęcić odpowiednią ilość czasu oraz chęci na zaprojektowanie wymarzonego pokoju kąpielowego.

inż. arch. wnętrz Paulina Kasperkowicz
PeKa Studio

Nowoczesne wanny wolnostojące są dostępne we wszelkich możliwych kolorach i kształtach	W nowoczesnej łazience ważne jest rozmieszczenie poszczególnych elementów wyposażenia, fot. Deante	Nowoczesne meble łazienkowe, fot. Koło
Nowoczesne meble łazienkowe, fot. Roca	Współczesne prysznice mogą być zlicowane z podłogą łazienki i wykonane z materiałów zapewniających higienę i trwałość, fot Kaldewei	Łazienka właściwie może przypominać pokój, fot. Dornbracht
Współczesne umywlaki mogą mieć bardzo wymyślne kształty, fot. Koło

Podoba Ci się nasza działalność ? Postaw kawę dla Grupy Sztuka Architektury!